Thermacare
Eklem ağrısı
"Kas-iskelet sistemi" genel terimi, kişinin hareket ettirmesi gereken her şeyi, yani kasları, eklemleri, kemikleri, tendonları ve bağları kapsar. Kas-iskelet sisteminden kaynaklanan ağrıya kas-iskelet ağrısı denir.
İçindekiler:
Fiziksel efor sırasında ortaya çıkan stres ağrısının aksine, harekete bağlı ağrı normal, günlük hareketlerimizi yerine getirirken bizi yavaşlatır. Eklemler bu durumdan sıklıkla etkilenir. 40'lı yaşların ortasındaki neredeyse her iki kişiden biri eklem ağrısından şikâyet ederken 30 yaşındaki bireylerin çoğunda aşınma ve yıpranmaya bağlı ilk eklem değişiklikleri tespit edilebilir. Akut eklem iltihabı (artrit), yaralanmalar ve metabolik bozukluklar da (örneğin, yüksek ürik asit düzeylerine bağlı gut) eklem ağrısından sorumludur.
400
Yaklaşık 400 farklı hastalık eklem ağrısına neden olabilir.
EKLEM AĞRISI NASIL GELIŞIR VE NEDENLERI NELERDIR?
Tıpta eklem ağrılarıyla ilişkili yaklaşık 400 farklı hastalık bilinmektedir. Bu nedenle, bunların nedenlerinin araştırılması oldukça zordur. Bu durum, birçok yönü olan bu ağrının tam olarak tanımlanmasını ve düzenli tanı kriterlerine göre sınıflandırılmasını daha da önemli hale getirmektedir. Ağrının seyri, ritmi ve inflamasyon belirtileri hakkında üç önemli soru, sağlık mesleği mensuplarının tanı koymasına yardımcı olur.
- Eklem ağrısı akut mu yoksa kronik mi?
-
Akut eklem ağrısı genellikle hızlı ve şiddetli bir şekilde ortaya çıkarken, kronik eklem ağrısı haftalar ve aylar içinde yavaş yavaş gelişir. Ağrı geçmiyorsa ve kronik şekilde ilerliyorsa doktorlar bu durumu kronik-ilerleyici olarak adlandırırken, ağrının sadece akut olması ve aralıklarla ortaya çıkması durumunda buna akut-tekrarlayan ağrı adı verilir. Bir eklem herhangi bir dış yaralanma olmadan aniden ağrıyorsa, akut artritin (eklemde ani gelişen inflamasyon) olup olmadığı açıklığa kavuşturulmalıdır. Akut artrit, bir dizi romatoid-inflamatuvar eklem hastalığının ilk belirtisi olabilir. Başarılı bir tedavi için mutlaka doğru tanı konmuş olmalıdır.
- Eklemde ağrı ne zaman ortaya çıkar?
-
İlk ağrı, bir hareketin başlangıcı sırasında başlar. Dejenerasyonun neden olduğu eklem değişikliklerinde bu durum tipiktir. Gece veya istirahat ağrısı, eklem "istirahat halindeyken" ortaya çıkar ve genellikle hastaları gece rahatsız eder. İstirahat ağrısının birçok nedeni olabilir. Genellikle eklemlerdeki inflamatuvar hastalıkların bir sonucudur. Aynı zamanda, eklemler üzerine aşırı yük bindirdiğinden geceleri hastaların uykusunu kaçırır. Buna karşılık, zorlamaya bağlı ağrı ise yaralanmaların (travmatik lezyonlar) veya inflamatuvar ya da dejeneratif değişikliklerin görüldüğü durumlarda, yalnızca eklemi strese sokarak tetiklenebilir.
- Eklemde inflamasyon var mı?
-
Artritin (eklem inflamasyonu) aksine, saf artraljide (eklem ağrısı) kızarıklık, ısınma ve şişlik gibi klasik inflamasyon belirtileri görülmez. Artralji genellikle artroz veya yaralanmaların görüldüğü durumlarda ortaya çıkarken, ayrıca grip gibi bulaşıcı hastalıkların habercisi olarak da ortaya çıkabilir. Romatoid artrit en yaygın inflamatuvar eklem hastalığıdır (ve buna sıklıkla artralji eşlik eder). Romatoid artritte, bağışıklık sisteminin işlevini düzgün yerine getirmemesi, ataklar halinde ortaya çıkan ve genellikle eklem dejenerasyonuna yol açan kronik inflamasyona yol açar. Tipik şikâyetler, sabahları parmak ve bilek eklemlerinde sertleşme, ağrı ve şişliktir.
EKLEM AŞINMASI VE YIPRANMASI AÇISINDAN DIZ EN ÖNDE GELEN BÖLÜMDÜR
Aşınma ve yıpranma, eklemlerdeki ağrının ana nedenidir. İster iş yerinde, ister hobileri yaparken veya boş zamanlarda olsun, tek taraflı, tekdüze hareketler veya sürekli aşırı yüklenme, eklemdeki kıkırdak tabakasının gerilemesine neden olabilir. Eklemde ağrılı bir sürtünme/aşınma olduğunda, tıp uzmanları bu durumu artroz olarak adlandırır. Bu durumdan en sık dizler etkilenir. Bu durum dizleri eklem ağrısı açısından en önde gelen vücut bölümü yaparken, dizleri kalça ve ayak artriti takip eder. Sırtta küçük omur eklemleri sıklıkla sorunlara sebep olurken, sırt, bel ve boyun ağrısının en yaygın nedeni kas sertliğidir.
EKLEM AĞRISINI HAFIFLETMEYE NE IYI GELIR
Anne babalar, eğlence amaçlı spor yapan bireyler ve elbette profesyoneller, çoğu yaralanmada ilk yardım önlemi olarak soğuk uygulamasının ne kadar önemli ve hayati olduğunu bilirler. İster kapıya sıkışan bir başparmak, ister ayak üzerine düşen çekiç, ister futbol sahasında yaşanan bir müdahale sonrası meydana gelen yaralar olsun, yaralanma durumunda, doğru acil tedavi için genellikle ağrının boyutuna ve yaralanma üzerinden geçen süreye bakılarak karar verilir. Soğuk tedavi uygulamasının lokal analjezik etkisi vardır. Şişliği azaltmaz ve anti-inflamatuvar bir tedavi değildir. Kompresyon yapılması iltihabın atılmasına yardımcı olur.
- Talihsiz hastalara yönelik notlar
-
Spor yaralanmalarında yapılacak ilk müdahale için hazırlanmış POLICE formülü o kadar akılda kalıcıdır ki, herkes acil bir durumda çok fazla düşünmeye gerek kalmadan tam olarak doğru sırayla müdahaleyi başlatabilir. Bu formül aşağıdaki adımlardan oluşur:
P = Koruma
OL = Optimum Yük
I = Buz
C = Kompresyon
E = Yükseğe kaldırma
Koruma: Eğer yaralanırsanız, yapmanız gereken ilk şey yaralı kısmı korumaktır. Örneğin, ayak bileğini burktuysanız, en iyi tavsiye, ayak bileğinizi bir bandajla sararak koruma altına almaktır.
Optimum Yük: çoğu insan yaralanma sonrası iyileşmenin en iyi yolunun dinlenmek olduğunu düşünür. Ancak bu bilgi çürütülmüştür. Dinlenmek en iyi seçim değildir. Acı hissetmeden veya biraz acıya tahammül ederek yaralanan bölgeyi mümkün olduğunca hareket ettirebilirsiniz.
Buz: Başlangıçta ortaya çıkan ağrıyı buz torbası veya soğutucu sprey ile hafifletebilirsiniz. Gerekirse, soğuk kompres uygulaması işe yarayacaktır. Soğuk tedavisi damarları daraltarak derideki ağrı reseptörlerini bloke eder ve ağrıyı tetikleyen uyaranları azaltır. Bu nedenle ayak bileği veya diz bölgesindeki yaralanmalar 10 ila 15 dakika boyunca soğutulmalıdır.
Kompresyon. Yaralı bölgenin şişmesini mümkün olduğunca önlemek ve tedavi etmek için atılacak bir sonraki adım kompresyon bandajı uygulamaktır. Kompresyon bandajı, özellikle burkulma ve morluklardan sonra eklemlerdeki efüzyonlar için önemlidir.
Yukarı kaldırma: Vücudun yaralanan kısımlarını yukarı kaldırmak, dokuda şişlik ve kanamayı önlemeye veya en azından kontrol altına almaya yardımcı olabilir. Yaralı vücut kısımları için en etkili pozisyon kalp seviyesinin üzerindedir çünkü bu yükseklik kanın geri akışını optimize eder ve o bölgeye kan akışını kısıtlar.
Not: Yaralanmanın boyutu her zaman hemen anlaşılamayabilir. İlk müdahale yapıldıktan sonra, yaralanmanın ciddiyetinin belirlenmesi ve uygun tedaviyi alabilmek için bir doktora başvurun veya hastaneye gidin.
- Kronik spor yaralanmaları
-
Kronik spor yaralanmaları genellikle yeterince iyileşmemiş akut yaralanmalar veya kas-iskelet sistemi üzerinde sürekli yanlış veya aşırı zorlama sonucu gelişir (örneğin, aşırı antrenman veya yanlış teknik nedeniyle). Vücut artık aşırı yükü telafi edemez noktaya geldiğinde, eklemlerin yakınındaki yumuşak dokular (örneğin bursa, tendonlar, tendon kılıfları, bağlar ve eklem kapsülleri) tekrar tekrar küçük yaralanmalara ve inflamatuvar reaksiyonlara sebep olur. Bunun sonucunda ağrılı tahrişler gelişir. Tipik örnekler arasında tenisçi dirseği veya golfçü dirseği bulunur. Bunlar, yalnızca tenisçilerin ve golfçülerin yaşamadığı iki benzer ağrı sendromudur. Dirsek tendinozu, evde veya işte aşırı eforun ya da düzenli olarak yapılan hareketlerin bir sonucu olarak da gelişebilir.
EKLEM AĞRISINI TEDAVI EDIN
Aşırı yüklenme veya kıkırdak hasarına bağlı tenisçi dirseği, tendinoz, bursit ya da diz ağrısının görüldüğü durumlarda, dışarıdan soğuk uygulamasıyla birlikte içeriden anti-inflamatuvar ilaç alınması, akut ve kronik yaralanmalar ve eklem ağrıları için iyi bir tedavi seçeneğidir.
POLICE kuralına göre ilk müdahale yapıldıktan sonra, soğutucu ağrı jeli kullanılarak akut eklem ağrılarının ileri tedavisi gerçekleştirilebilir. İltihap önleyici madde içeren bir jel kullanmak en iyisidir.
SORULAR VE CEVAPLAR
- Eklem ağrısına ne iyi gelir
-
Akut yaralanma veya inflamasyon sonrası ağrılı eklemler için, analjezik ve anti-inflamatuvar bir jelle birlikte soğuk kompres uygulanması iyi bir seçim olabilir. Kronik veya tekrarlayan eklem ağrılarında doktora gitmeli ve ağrının nedenini netleştirmelisiniz.
- Eklem ağrısına hangi ev çözümleri iyi gelir?
-
Akut eklem ağrısının söz konusu olduğu durumlarda, örneğin bir yaralanmadan sonra, soğuk tedavi ile birlikte kompresyon bandajı ve ağrıyan bölgenin yüksek pozisyona getirilmesi en yararlı yöntemdir. Diğer eklem ağrılarında ısı tedavilerine ihtiyaç duyma olasılığı daha yüksektir. Eklemlerde kronik veya tekrarlayan ağrının söz konusu olması durumunda lütfen bir doktora başvurun.
